شما ممکن است هیچ وقت به کرهی مریخ سفر نکنید، شاید هیچ وقت نتوانید با دلفینها شنا کنید، احتمال شرکت شما در المپیک خیلی کم است و یا به آرزوی خود که اجرا بر روی صحنه است نخواهید رسید. من برای شما یک خبر خوب دارم. واقعیت مجازی میتواند راه حل شما باشد. سوال این است که واقعیت مجازی چیست؟
رهایی از دنیای واقعی با واقعیت مجازی
شما با واقعیت مجازی در آیندهی نه چندان دور خواهید توانست تمام این کارها و بسیاری از کارهای دیگر را نیز بدون خارج شدن از خانه انجام دهید. واقعیت مجازی میتواند ایجاد محیطی مجازی که در دنیای واقعی نیز وجود دارد و یا ساخت محیطی که حاصل تفکرات آدمی است باشد. ممکن است این محل یک بنای تاریخی و یا یکی از موزههای معروف باشد، شاید شما بخواهید در دنیای مورد نظر خود بازی کنید، شاید یک جراح بخواهد قبل از عمل از وضعیت بیمار به درستی خبردار شود.
هیچکس نمیداند آینده واقعیت مجازی چه خواهد شد ولی چیزی که مشخص است این است که واقعیت مجازی توانایی تغییر روش زندگی انسانها را دارد.
واقعیت مجازی چیست؟
واقعیت مجازی رابط کاربری جدیدی است که میتواند انسان را در یک فضای سه بعدی غوطه ور کند. هدف این تصاویر پردازش شده توسط کامپیوترها و محتوای آنها ایجاد محیطی مجازی با استفاده از حواس شنوایی بینایی و لامسه است. در آینده از حس بویایی نیز میتوان در واقعیت مجازی بهره برد. در حال حاضر پروژههایی در رابطه با ارسال و دریافت بو از طریق اینترنت توسط غولهای تکنولوژی در حال انجام است.
گذشتهی واقعیت مجازی چیست؟
تصور انسان در مورد صفحات نمایشی مثل تلویزیون، مانند دیدن یک منظره از طریق یک پنجره ثابت است؛ ولی واقعیت مجازی خلاف این تصور است. این ایده که شما بتوانید تصاویر را با خود حرکت دهید از حدود یک قرن با انسانها بوده است. محصول آن ایدهی دستگاه برجستهبین (stereoscopes) است؛ ولی محصول واقعیت مجازی به گونهای که امروزه میشناسیم در سال ۲۰۱۲ در رویداد بازیهای ویدویی E3 به عموم مردم معرفی شد.
در برجستهبین دو تصویر تقریباً شبیه به هم را به دو چشم انسان نشان میدهند. ذهن انسان این را به خود القا میکند که در حال تماشای یک تصویر برجسته است. در داستان کوتاهی در ژانر علمی تخیلی در سال ۱۹۳۵ به نام Pygmalion’s Spectacles اثر Stanley G. Weinbaum از عینکی سخن گفته شده بود که میتوانست به شما حس درون داستان بودن را بدهد. ولی متاسفانه رسیدن به این یک جفت شیشهی اسرار آمیز در واقعیت بیشتر از آن چیزی که تصور میکنید طول کشید.
نمونهی موفق واقعیت مجازی در گذشته
در انتهای دهه ۱۹۶۰، پروفسوری از دانشگاه کامپیوتر Utah به نام Ivan Sutherland که خالق Sketchpad به عنوان اولین رابط گرافیکی کامپیوترها بود، با اختراعی به نام Sword of Damocles به عنوان الهام هر دو واقعیت افزوده و واقعیت مجازی امروزی شناخته میشود. او با این اختراع توانست یک محیط سه بعدی که مکعبی درون آن معلق بود را نشان دهد. بعد از آن نیروی هوایی آمریکا و ناسا نیز بر روی این موضوع سرمایه گذاری و تحقیق کردند. این تحقیقات در ایجاد محیط مصنوعی ۳۶۰ درجه برای تمرین خلبانان و فضانوردان موثر بود. در دههی ۱۹۸۰ فردی به نام Jaron Lanier که از دانشگاه ترک تحصیل کرده بود به این تکنولوژی، نام واقعیت مجازی یا virtual reality را داد. با این حال کلمه واقعیت مجازی ابتدا در مقاله ای در سال ۱۹۳۳ توسط شخصی به نام Antonio Artaud استفاده شده بود.
رو نمایی از هدستهای واقعیت مجازی
یکی از موسسین virtual-reality aficionado به نام John Carmack با سورپرایز مخصوصی به رویداد بازیهای ویدیویی E3 سال ۲۰۱۲ آمد. او یک نمونهی اولیه هدست واقعیت مجازی ساخته شده توسط یک فرد ۱۹ ساله به نام Palmer Luckey را قرض گرفته بود و با هک کردن آن توانسته بود یک نسخه واقعیت مجازی از بازی معروف Doom را اجرا کند. با اینکه این هدست با نوار چسب به سر و صورتش چسبانده شده بود ولی این کار جواب داد. در مدت کوتاهی شرکت آن جوان ۱۹ ساله، موفق به جمع آوری ۲ میلیون دلار هزینه از طریق سایت معروف kickstarter برای تولید این هدستها شد. این محصول Oculus Rift نامیده شد. در سال ۲۰۱۴ شرکت فیسبوک شرکت Oculus را به مبلغ ۳ میلیارد دلار خریداری کرد.
نسل جدید واقعیت مجازی چیست؟
تا سال ۲۰۱۸ فقط هدستهایی در بازار موجود بودند که برای اجرا نیاز به کامپیوتر و یا پلی استیشن ۴ و یا یک تلفن هوشمند داشتند. ولی از سال ۲۰۱۸ نمونههایی که به دستگاه دیگری مانند کامپیوتر نیاز نداشتند به نام stand-alone نیز وارد بازار شد. هنوز هدستهایی که به کامپیوتر وصل میشوند محبوبیت و تقاضای بالایی در بین مردم دارند ولی میتوان گفت هدستهای stand-alone میتوانند پرچمدار این تکنولوژی واقعیت مجازی باشند.
آیندهی واقعیت مجازی چیست؟
واقعیت مجازی تکنولوژی جدیدی است و آیندهی آن با یک جواب خاص مشخص نمیشود. ولی راحتترین پاسخ این است که آیندهی واقعیت مجازی چیزی فراتر از بازیهای ویدیویی و سرگرمیهای دیگر است. واقعیت مجازی در زمینههای پزشکی، نظامی، معماری، هنر و بسیاری دیگر هم اکنون استفاده میشود و در آیندهی نه چندان دور استفاده از این تکنولوژی افزایش خواهد یافت. ولی چیزی که مشخص است این است که با میلیاردها دلار سرمایهای که تا کنون به این زمینه تخصص یافته است هنوز نتیجهی قابل ملاحظهای به دست نیامده است. در مقابل واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی نیز حضور دارند و باید دید که کدام یک از این فناوریها بیشترین پیشرفت را خواهند کرد و مورد پسند عامهی مردم واقع خواهند شد.
انواع واقعیت مجازی چیست؟
واقعیت غیر شناور (Non Immersive Simulation)
در واقعیت غیر شناور که در زندگی روزانهی مردم بسیار متداول شده است کاربران در یک فضای فیزیکی حضور دارند و یک فضای مجازی دیگر مانند بازی ویدئویی را دیده و با آن در تعاملاند.
واقعیت نیمه شناور (Semi Immersive Simulation)
واقعیت نیمه شناور معمولاً برای آموزشهایی مانند شبیه سازی پرواز استفاده میشود. واقعیت نیمه شناور به سخت افزاری با یک صفحه گسترده نیازمند است که همراه با لوازم جانبی دیگر مانند جوی استیک و هدفون و … استفاده میشود. در این نوع واقعیت مجازی انسان هنوز به فرق واقعیت مجازی و دنیای واقعی آگاهی کامل دارد.
واقعیت کاملاً شناور (Fully Immersive Simulation)
این واقعیت مجازی تجربهی کاملی را به کاربر ارائه میدهد. کاربر معمولاً فراموش میکند دنیایی که در آن قرار گرفته واقعی نیست. از این واقعیتهای مجازی معمولاً در بازیها و سایر سرگرمیها استفاده میشود که به کامپیوتر قدرتمند نیاز دارد. در این زمینه سیستم با دریافت حرکات ورودی کاربر از طریق هدست و دستههای بازی و گاهی اوقات لباسهای مخصوص واقعیت مجازی، آنها را پردازش میکند. با این حال که هنوز جای پیشرفت بسیار زیادی برای بازیهای واقعیت مجازی وجود دارد، بازی تازه منتشر شدهی half life alyx یکی از بهترین اثرهای بازی واقعیت مجازی است. از دیگر سرگرمیهای معروف واقعیت مجازی میتوان به VR Chat اشاره کرد.
کاربردهای واقعیت مجازی چیست
سرگرمی
نه تنها فقط در بازی، بلکه سرگرمیهای بسیار دیگری در زمینه واقعیت مجازی وجود دارد. در حال حاضر تماشاگران سینما میتوانند فیلمهای خود را در خانه و به صورت سه بعدی با هدستهای واقعیت مجازی ببینند. گاهی اوقات موزههای مختلف نیز با انتشار تصویر سه بعدی موزهها امکان استفاده از واقعیت مجازی برای بازدید از موزه از سرتاسر دنیا را به شما میدهند. شما با واقعیت مجازی میتوانید به هر کجا که میخواهید سفر کنید. واقعیت مجازی تاثیر بسیاری بزرگی در صنعت تورسیم آینده خواهد داشت.
بهداشت و درمان
با وجود پیشرفتهای بسیار در زمینه بهداشت و درمان، میتوان با استفاده از تکنولوژیهای نوظهوری مانند واقعیت افزوده و واقعیت مجازی کار تشخیص و درمان را سرعت بخشید. در تربیت جراحان جوان و تازه کار نیز میتوان از این فناوریها استفاده کرد. تصاویر سه بعدی از اسکنهای آناتومی بیماران میتواند نجات بخش جان بسیاری از بیماران باشد. بیماریهای روحی-روانی نیز از این زمینه استثنا نیستند.
آموزش
میتوان از واقعیت مجازی در آموزش استفاده کرد. با توجه به پیشرفت هرچه بیشتر تکنولوژی، رسیدن به بهترین روشهای تدریس و پرورش همهی ردههای سنی، دیگر رویایی دور از دسترس نیست. شبیه سازیهای مختلف میتواند در آموزش بسیار مثمر ثمر واقع شود. شبیه سازی رانندگی و یا خلبانی یکی از این موارد است.
دستگاه قضایی
مدارک کشف شده از صحنههای جرم و عکسهای دو بعدی از آنها میتوانند گاهی گمراه کننده باشند. واقعیت مجازی با شبیه سازی محل وقوع جرم کمک به سزایی به سیستم قضایی و جنایی خواهد کرد.
خرید
دیگر نیازی نیست که شما برای هر خریدی از خانهی خود بیرون بروید. شما میتوانید خانهای که میخواهید اجاره کنید را با واقعیت مجازی ببینید. میتوانید خریدهای روزانه خود را با قدم زدن در فروشگاه واقعیت مجازی انجام دهید. واقعیت مجازی یکی از بهترین تکنولوژیهای آینده است که باعث صرفه جویی در زمان کاربران خود خواهد شد. هم اکنون اپلیکیشنهای واقعیت مجازی مانند Trillenium میتوانند آیندهی صنعت خرید با این تکنولوژی باشند.
زمینهی نظامی و فضانوردی
آموزش نیروهای نظامی و فضانوردان آینده با استفاده از واقعیت مجازی، یکی از بهینهترین گزینهها در آینده است. هم اکنون شبیه سازییهای مختلفی برای صنایع هوایی وجود دارد. واقعیت مجازی میتواند نقش بسیار مهمی در آینده ایفا کند.
چالشهای روبهروی واقعیت مجازی چیست؟
مانند هر تکنولوژی دیگری، واقعیت مجازی نیز نکات خوب و بدی را با هم دارد. به نظر شما چه تعداد از ما ترجیح میدهیم که رانندگی خود را با شبیهسازهای رانندگی تمرین کنیم قبل از اینکه به جاده بزنیم؟ چه تعداد از ما عمل جراحی پیچیدهی مغز خود را به جراحی که در واقعیت مجازی جراحیهای بسیاری انجام داده به جای اینکه به جراحی که فقط کتاب خوانده و جراحیهای دیگر را تماشا کرده خواهیم سپرد؟ یا اینکه با خیال راحت در صندلی هواپیما خواهیم نشست زیرا خلبان در واقعیت مجازی فرودهای موفق بسیاری در آن فرودگاه داشته است.
منتقدان این موضوع را یادآور میشوند که واقعیت مجازی ممکن است باعث گمراهی انسان از دنیای واقعی و فرار از آن شود. ولی این انتقادها از تکنولوژیهای قدیمی مانند رادیو گرفته تا کامپیوترهای امروزی نیز وجود داشته است. سایهی تکنولوژی واقعیت مجازی نزدیک به ۲۵ سال است که بر روی جهان افتاده است ولی متاسفانه به همهی وعدههای خود عمل نکرده است. میلیاردها دلار صرف این فناوری شده ولی هنوز میلیاردها دلار دیگر نیز نیاز است. با اینکه امروزه قیمتهای لوازم جانبی واقعیت مجازی مانند هدستها ارزانتر شده و این فناوری هر روز بیشتر از روز قبل در دسترس است ولی هنوز همهی انتظارات ما را برآورده نکرده است.
از دیگر چالشهایی که واقعیت مجازی با آن رو به رو است این است که بتواند واقعیت مجازی را به عنوان دنیای واقعی به کاربر ارائه دهد. با مرور زمان پیشرفتهای زیادی در زمینههای مختلف واقعیت مجازی مانند حرکتها و محیط دید و همینطور کیفیت تصاویر و هماهنگی صدا و تصویر به دست آمده است ولی محققان در حال تلاشاند تا این فناوری به تکامل بیشتری برسد.
منبع: EXPLIANTHATSTUFF